PANDORA

                   Prometheus, Iapeti filius, primus homines ex luto finxit. Postea Vulcanus, Iovis iussu, ex luto mulieris effigiem fecit. Ei Minerva animam dedit, ceterique dii alius aliud donum dederunt. Ob id Pandoram nominaverunt. Eam dederunt in coniugium Epimetheo fratri. Inde nata est Pirra, prima mortalis.

Higino, Fábulas CXLII.

 

                   Vocabulario:

                   -Prometheus, -i: (m.) Prometeo (héroe que llevó el fuego a los hombres).

                   -Iapetus, -i: (m.) Jápeto (titán padre de Prometeo).

                   -filius, -ii: (m.) hijo.

                   -primus, -a, -um: primero, -a.

                   -homo, -inis: (m.) hombre, ser humano.

                   -lutum, -i: (n.) barro, arcilla.

                   -fingo, -is, -ere, finxi, fictum: (tr.) modelar, hacer.

                   -postea: (adv. tpo.) después.

       -Vulcanus, -i: (m.) Vulcano (dios del fuego. Hefesto para los griegos).

       -Iuppiter, Iovis: (m.) Júpiter.

       -iussu: abl. sing. de iussus, -us: (m.) orden, mandato.

       -mulier, -eris: (f.) mujer.

       -effigies, -ei: (f.) figura, escultura.

       -facio, -is, -ere, feci, factum (tr.).

       -ei: dat.sing. del pron.-adj. demos.-anafórico is, ea, id: él, ella, ello.

       *N.B.: Se refiere a effigiem.

       -Minerva, -ae: (f.) Minerva (diosa de la inteligencia, las artes y la estrategia. Atenea para los griegos).

       -anima, -ae: (f.) vida, alma.

       -do, das, dare, dedi, datum: (tr.) dar.

       -ceterus, -a, -um: restante, demás.

       -deus, dei: (m.) dios.

       -alius, alia, aliud: (pron.-adj. indefinido) otro, -a (entre varios).

       *N.B.: alius aliud donum: cada uno un don distinto.

       -donum, -i: (n.) don, regalo.

       -ob: (prep. + acus.) a causa de, por.

       -id: acus. sing. n. del pron.-adj. demos.-anafórico is, ea, id: este, -a, -o.

       -Pandora, -ae: (f.) Pandora (del griego pan -todo- y doron -regalo-).

       -nomino, -as, -are, -avi, -atum: (tr.) llamar.

       -eam: acus. sing. f. de is, ea, id. Se refiere a Pandora, que se acaba de mencionar.

       -coniugium, -ii: (n.) matrimonio.

       -Epimetheus, -i: (m.) Epimeteo (hermano de Prometeo. Tomó a Pandora como esposa).

       -frater, fratris: (m.) hermano.

       -inde: (adv. de lugar) de allí.

       -nata est: 3ª pers. sing. del pret. perf. ind. del verbo deponente nanciscor, nancisceris/re, nancisci, natus sum: (intr.) nacer.

       -Pirra, -ae: (f.) Pirra (primera mortal nacida, hija de Pandora y Epimeteo).

       -mortalis, -e: mortal.

                                                                                                                            

EJERCICIOS DE VOCABULARIO: PANDORA.

                 1- Con los siguientes elementos, forma tres sustantivos que aparecen en el texto:

                 -cum (con),

                 -iungo, -is, -ere, iunxi, iunctum (unir),

                 -do, das, dare, dedi, datum (dar),

                 -ex (de, desde),

                 -fingo, -is, -ere, finxi, fictum (modelar, hacer).

      2- Clasifica las siguientes palabras en categorías gramaticales:

      -inde,

      -homo, hominis,

      -mulier, mulieris,

      -ceterus, -a, -um,

      -alius, alia, aliud,

      -postea,

      -ob,

      -ex,

      -do, das, dare, dedi, datum,

      -facio, -is, -ere, feci, factum,

      -primus, -a, -um,

      -deus, dei.

SUSTANTIVOS

ADJETIVOS

VERBOS

ADVERBIOS

PREPOSICIONES

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

      3- Completa las siguientes parejas de sustantivos masculinos/femeninos:

      __________ / filia, -ae    (hijo/a),

      vir, viri / __________     (hombre / mujer),

      __________ / soror, sororis    (hermano/a),

      pater, patris / __________ (padre / madre),

      __________ / dea, -ae    (dios / diosa).

                                                                                                                                         

PROMETHEUS

            Homines antea ab immortalibus ignem petebant, neque in perpetuum servabant. Id postea 

Prometheus in ferulis detulit in terras, hominibusque monstravit quomodo ignem servarent. Ob hanc 

rem Mercurius, Iovis iussu, in monte Caucaso ad saxum clavis ferreis eum deligavit, et aquilam 

apposuit. Ea eius cor die exedebat. Sed id nocte crescebat. Hanc aquilam post XXX annos Hercules 

interfecit, eumque liberavit.  

Higinio, Fábulas CXLIV.

 

Vocabulario:

-homo, -inis: (m.) hombre.

-antea: (adv.) antes.

-immortalis, -e: inmortal.

-ignis, -is: (m.) fuego.

-peto, -is, -ere, -ivi, -itum: (tr.) pedir (algo -acus.- a alguien -ab+ablativo-).

-perpetuus, -a, -um: constante, perpetuo, -a.

        *in perpetuum: para siempre.

-servo, -as, -are, -avi, -atum: (tr.) guardar.

-is, ea, id: (pron.-adj. demos.-anafórico) este, -a, -o.

         *id: N.V.A. sing. n.

         *eum: Acus. sing. m.

         *ea: N. sing. f.

-postea: (adv.) después.

-Prometheus, -i: (m.) Prometeo.

-ferula, -ae: (f.) férula, palmeta.

-defero, defers, deferre, detuli, delatum: (tr.) llevar (de arriba abajo).

-terra, -ae: (f.) tierra.

-monstro, -as, -are, -avi, -atum: (tr.) mostrar, enseñar.

-quomodo: (adv. interrog.) cómo.

-ob: (prep.+ acus.) por, a causa de.

-hic, haec, hoc: (pron.-adj. demos.) este, -a, -o.

           *hanc: acus. sing. f.

-res, rei: (f.) cosa, motivo.

-Mercurius, -ii: (m.) Mercurio.

-Iuppiter, Iovis: (m.) Júpiter.

-iussus, -us: (m.) orden.

-deligo, -as, -are, -avi, -atum: (tr.) atar.

-mons, montis: (m.) monte.

-Caucasus, -i: (m.) Cáucaso.

-saxum, -i: (n.) roca.

-clavus, -i: (m.) clavo.

-ferreus, -a, -um: de hierro.

-aquila, -ae: (f.) águila.

-appono, -is, -ere, apposui, appositum: (tr.) apostar, poner al lado.

-cor, cordis: (n.) corazón.

-dies, diei: (m.) día.

-exedo, -is, -ere, exedi, exesum: (tr.) devorar.

-nox, noctis: (f.) noche.

-cresco, -is, -ere, crevi, cretum: (intr..) crecer.

-post: (prep.+ acus.) después de.

-annus, -i: (m.) año.

-Hercules, -is: (m.) Hércules.

-interficio, -is, -ere, interfeci, interfectum: (tr.) matar.

-libero, -as, -are, -avi, -atum: (tr.) liberar.

                                                                                                                                        

PESE A LAS DIFICULTADES, EL EJÉRCITO ROMANO CONSIGUE AVANZAR

              Caesar, exploratis regionibus, albente caelo, omnes copias castris educit magnoque circuitu exercitum traducit. Sed saxa in multis locis praerupta iter impediebant et milites, fessi, procedere non poterant. Postero die, omnibus rebus confectis, exercitus iter facere expeditus potest. Interim hostes in silvas se recipiunt.

 

Vocabulario:

-albeo, -es, -ere, --, --: (intr.) blanquear, resplandecer.

-exploro, -as, -are, -avi, -atum: (tr.) explorar.

-regio, -onis: (f.) región.

-caelum, -i: (n.) cielo.

-omnis, -e.

-copiae, -arum: (f.) tropas.

-castra, -orum: (n.) campamento.

-educo, -is, -ere, eduxi, eductum: (tr.) sacar.

-magnus, -a, -um.

-circuitus, -us: (m.) rodeo, vuelta.

-exercitus, -us.

-traduco, -is, -ere, traduxi, traductum: (tr.) pasar, llevar al otro lado.

-saxum, -i: (n.) piedra, roca.

-multus, -a, -um.

-locus, -i: (m.) lugar.

-praerumpo, -is, -ere, praerupi, praeruptum: (tr.) romper por delante, desprender.

-iter, itineris: (n.) camino.

-impedio, -is, -ire, -ivi, -itum: (tr.) impedir.

-miles, -itis.

-fessus, -a, -um: cansado.

-pot-erant, pot-est: formas del verbo possum (poder), compuesto de pot- y sum.

-procedo, -is, -ere, processi, processum: (intr..) avanzar.

-posterus, -a, -um.

-dies, diei.

-res, rei.

-conficio, -is, -ere, confeci, confectum: (tr.) terminar.

-expeditus, -a, -um: desembarazado, sin bagajes; de expedio, -is, -ire, -ivi, -itum: (tr.) desembarazar.

-facio, -is, -ere, feci, factum.

-interim: (adv.) entretanto.

-hostis, -is: (m.) enemigo.

-silva, -ae: (f.) bosque.

-se: acus. del pron. personal de tercera persona: se.

-recipio, -is, -ere, recepi, receptum: (tr.) retirar. Frecte. reflx.: se recipere: retirarse.

                                                                                                                                         

EJERCICIOS DE VOCABULARIO: PESE A LAS DIFICULTADES, EL EJÉRCITO ROMANO CONSIGUE AVANZAR

1- Asocia los sustantivos de la primera columna con los significados de la segunda.

Copiae, -arum

camino

Castra, -orum

piedra, roca

Circuitus, -us

enemigo

Saxum, -i

soldado

Iter, itineris

campamento

Miles, -itis

tropas

Hostis, -is

rodeo, vuelta

2- Busca en el texto un compuesto de los siguiente verbos y da su significado:

-facio, -is, -ere, feci, factum: (tr.) hacer.

-capio, -is, -ere, cepi, captum: (tr.) tomar, coger.

3- Da el enunciado de todos los participios que aparecen en el texto. Indica de qué tipo son.

4- Busca en un diccionario derivados castellanos de:

-iter, itineris (camino).

-hostis, -is (enemigo).